Januari is niet alleen de tijd van het jaar om de balans op te maken, het is ook het moment voor goede voornemens. Voor het Belgische wegtransport blijft 2019 een goed jaar, maar wel een dat naar het einde toe begon te verzwakken. De uitdagingen die de Belgische transporteurs in 2020 wachten zijn dan ook eerder van economische dan van politieke aard. De economische conjunctuur ziet er somber uit, maar de Belgische economie houdt beter stand dan die van zijn buurlanden. Kwatongen zullen zeggen dat dit komt door (of dankzij) het feit dat er geen federale regering is om doorslaggevende beslissingen te nemen, maar dit zijn nu eenmaal de feiten: in 2020 zal er nog steeds economische groei zijn, maar wel zwakker dan in 2019. Het valt te vrezen dat de toegenomen transportcapaciteit, waartoe diverse transporteurs de voorbije drie jaren hebben bijgedragen, (op bepaalde ogenblikken, op bepaalde lijnen, in bepaalde branches) te groot zal zijn. Opgelet voor prijsdalingen! We moeten hopen dat de transportbedrijven tijdens de vette jaren reserves hebben aangelegd (want, laten we eerlijk zijn, de voorbije drie jaar zijn heel goed geweest). De komende vijf jaar zullen flink liquiditeiten en eigen middelen moeten worden aangesproken, al was het maar om de nodige IT-vaardigheden te ontwikkelen (als de transporteurs het niet doen, zullen hun klanten het in hun plaats doen, onderschat dit niet!) en/of om de overgang van de vloot naar een schone aandrijving te sturen. De constructeurs hebben makkelijk praten over de gunstige TCO voor hun LNG-/elektrische voertuigen en toekomstige trucks op waterstof. Om van die nieuwe technologieën te kunnen genieten, moet er wel eerst zwaar worden geïnvesteerd. Het gebrek aan een federale regering is op termijn ongunstig voor de transportsector. Aangezien de regionalisatie van de meeste bevoegdheden een feit is (wat ons niet belet om te betreuren dat de gewesten steeds meer op eigen houtje handelen), moeten we er op zijn minst voor zorgen dat de stem van België in de grote Europese dossiers wordt gehoord. François Bellot blijft zich daarvoor inzetten, maar zijn legitimiteit wordt steeds vager. Intussen wordt de toekomst van de Belgische transportsector wel op Europees niveau beslecht: het Mobiliteitspack kan nog alle richtingen uit, in het bijzonder wat het cabotageplan betreft. Het is genoeg dat een cursor wat naar omhoog of omlaag schuift en het hele evenwicht van het systeem kantelt van harmonisering naar ongebreidelde concurrentie. Het ideale systeem bestaat natuurlijk niet, maar wat men er ook van zegt, het slechtste wat kan gebeuren, is dat we terug naar af gaan, met onmogelijk te controleren regels en stropers die steeds denken de jachtopzieners te slim af te zijn. In die context beloven de eerste stappen van de nieuwe Europees Commissaris voor transport niet veel goeds: Adina Valean gedraagt zich eerder als een Roemeense politica dan als een lid van de Europese Commissie. Nu is het aan Ursula Von der Leyen om haar dat te laten inzien.

Toch een gelukkig nieuwjaar!