De analyse van de balansen van de Belgische transporteurs laat er geen twijfel over bestaan: terwijl de gunstige economische wind een positieve impact zou moeten hebben, worden de rendabiliteit en liquiditeitspositie in het gedrang gebracht door een aantal uitzonderlijke omstandigheden. De weerslag van de kilometerheffing laat zich nu pas echt voelen.   Omzet In vergelijking met 2015 hebben de Belgische transporteurs… minder goederen vervoerd in 2016. Over het algemeen is de omzet met 4,74% gestegen, terwijl hun kostprijs (als gevolg van de kilometerheffing) tussen 9 à 10% gestegen is. De vervoerders zouden zo’n 65% van deze stijging doorgerekend hebben (bron: Truck & Business Barometer). De omzetstijging is dus eerder kunstmatig en enkel en alleen toe te schrijven aan een hogere kostprijs in het algemeen, en de kilometerheffing in het bijzonder. De Belgische transportondernemers hebben dus ongeveer 3% minder goederen vervoerd (een cijfer dat we hebben afgeleid uit de kilometerstanden per voertuig, zoals gekend bij de DIV). Het is mogelijk (nader onderzoek is evenwel vereist) dat deze daling het gevolg is van een bewuste keuze: niet meer willen werken voor klanten die de kilometerheffing weigeren te betalen. De verhouding tussen de toename van het BBP en de transportvolumes van de Belgische transporteurs is gedaald van 0,99 tot 0,945. Het zijn dus de buitenlandse voertuigen die met het leeuwendeel van de nieuwe transportvolumes zijn gaan lopen.

De tendens voor 2016: +4,74%

    Tewerkstelling Uit de cijfers van de RSZ blijkt dat het aantal arbeidsplaatsen voor bedienden met 3,07% gestegen is tussen eind 2015 en eind 2016. Bij de arbeidsplaatsen voor arbeiders is er een toename met 2,38%. De balansen van 2016 geven dan weer aan dat het aantal voltijdse equivalenten met 2,57% toegenomen is. Zoals gebruikelijk hebben vooral de grote bedrijven het meest aangeworven: +3,48%, t.o.v. +0,54% voor de middelgrote en -7,36% voor de kleine ondernemingen.  

De tendens voor 2016 (in voltijdse equivalenten): +2,57%

  Productiviteit Het feit dat zowel de toegevoegde waarde als de omzet gestegen is, wijst erop dat de Belgische transporteurs hun klantenportefeuille herschikt hebben als gevolg van de invoering van de kilometerheffing: ze hebben de trafieken behouden die brutomarge opleveren en in functie hiervan hebben ze kunnen aanwerven. Voor het eerst komt de productiviteit hoger uit dan 70.000 euro/FTE en deze toename is hoger dan de inflatie. Het verschil in productiviteit tussen kleine ondernemingen en de overige transporteurs blijft echter toenemen.

De tendens voor 2016: +1,65%

  Winst De balansen van 2016 vertonen een tegenstrijdig beeld. Enerzijds heeft 77,9% van de Belgische vervoerders winst gemaakt (+1%), maar anderzijds is de gemiddelde winst gedaald (1,11% t.o.v. 2,42% in 2015). Deze cijfers tonen duidelijk aan dat de transporteurs de toename van de kostprijs (kilometerheffing dus) niet volledig hebben kunnen doorrekenen. Indien het percentage van de impact, zoals berekend door de Truck & Business Barometer, correct is, dan zou 20% van de niet doorgerekende kilometerheffing goed zijn voor een halvering van de winst… Over het algemeen heeft de transportsector 218 miljoen winst gemaakt in 2016. Dat is 88 miljoen minder dan in 2014.

De tendens voor 2016 (winstmarge): +1,11%

  Cash-flow Ook hier zien we een duidelijke impact van de kilometerheffing. Als gevolg van de betaling van de waarborg voor de OBU’s van Satellic en het verschil in de betalingstermijnen tussen de klanten enerzijds en de Viapass-facturen anderzijds, is de liquiditeitspositie van de Belgische transporteurs met bijna 4% gedaald. Deze daling is voelbaar in alle gewesten, maar blijkbaar worden de middelgrote ondernemingen hiervan bespaard. Zou het kunnen dat deze bedrijven beter gewapend zijn om hun facturen sneller te innen?

De tendens voor 2016: -3,92%

  Solvabiliteit De solvabiliteit blijft erop vooruitgaan. Voor het eerst doorbreekt ze de grens van 40%. Dit cijfer is één van de verklaringen waarom zo weinig vervoerders uit onze Barometer moeilijkheden ondervinden om hun investeringen gefinancierd te krijgen.  

De tendens voor 2016: 40,82%

  EBITDA Het is voor het eerst dat we een analyse maken van deze belangrijke ratio. In 2016 is de EBITDA er duidelijk minder spectaculair op vooruitgegaan dan in 2015: +2,68% t.o.v. 14,14%. Het goede nieuws is dat alle types bedrijven aan een gelijkmatig ritme stijgen. De EBITDA van een kleine onderneming bedraagt 45.000 euro, dat van een middelgrote onderneming ligt op 204.000 euro en de grote bedrijven gaan lichtjes boven het miljoen.

De tendens voor 2016: +2,68%

Methodiek Analyse van 3.837 balansen (Nacebel-code 49410 en paritair comité 140), onderverdeeld als volgt:

• 941 kleine ondernemingen (C – omzet < 750.000 euro),
• 165 middelgrote ondernemingen (B – omzet < 3 miljoen euro),
• 732 grote ondernemingen (A – omzet > 3 miljoen euro).